Minh Thùy
Suy giảm thính lực do thay đổi đột ngột áp suất là bệnh thường gặp ở những người đi lại nhiều bằng đường hàng không, hoặc thợ lặn. Nếu không được can thiệp, bệnh nhân sẽ ù tai, nghe kém do tiết dịch trong thùng nhĩ, tràn dịch thùng nhĩ, có thể gây điếc vĩnh viễn.
Khi máy bay thay đổi độ cao, đang bay trên cao rồi hạ cánh, hoặc đi vào vùng khí quyển có áp suất thay đổi đột ngột, hành khách đi trên máy bay sẽ cảm nhận ngay thấy sự bất thường, khó chịu, đó là cảm giác như tai bị ai đó bịt vào, thấy đau tức ở trong tai, hoặc nghe thấy có tiếng kêu bất thường, có thể bị một bên hoặc cả hai bên tai. Sau đó, sức nghe bị giảm và cảm giác ù tai xuất hiện. Một số người xuất hiện cảm giác đau; đa số có cảm giác "bì bì trong tai" như có nút bông.
Nếu sau những triệu chứng trên mà không được can thiệp kịp thời, cảm giác ù tai, nghe kém tăng dần do hiện tượng xuất tiết thanh dịch trong thùng nhĩ, gây ra tràn dịch thùng nhĩ. Nếu quá thời gian 10 ngày, thanh dịch không tự chảy ra được thì thầy thuốc bắt buộc phải chích rạch màng nhĩ để dẫn lưu. Nếu tràn dịch tái phát thì phải đặt 1 ống thông qua lỗ rạch để bảo đảm thông khí cho thùng nhĩ trong một thời gian.
Do mức độ nguy hiểm và việc điều trị như đã nói ở trên khá phức tạp nên những người có nhiều nguy cơ bị viêm tai do chấn thương khí áp (viêm đường hô hấp mạn tính, viêm mũi-xoang mạn tính) nên phòng bệnh. Mỗi khi có đợt cảm cúm, viêm tắc mũi hay viêm xoang cấp, nên tránh đi máy bay.
Suy giảm thính lực do chấn thương khí áp sinh ra là do vòi nhĩ bị tắc, làm áp lực không khí trong thùng nhĩ giảm, mất cân bằng áp lực giữa mặt bên trong và bên ngoài màng nhĩ. Để giúp mọi người tự bảo vệ cho mình khỏi tác hại đó, hành khách cần học cách "thổi hơi vào thùng nhĩ" khi máy bay hạ độ cao để tiếp đất. Cách làm như sau: hít vào sâu rồi dùng ngón trỏ và ngón cái của bàn tay phải bóp chặt 2 cánh mũi (trong khi miệng ngậm chặt), phì mạnh hơi lên tai. Nếu làm đúng và vòi nhĩ thông, bạn sẽ cảm nhận 1 tiếng "ục" trong tai do áp lực luồng hơi thở không ra được qua đường mũi, miệng, sẽ đi vòng ra sau họng, lên vòi nhĩ, qua thùng nhĩ mà tác động lên mặt sau màng nhĩ, làm chấn động màng nhĩ.
Nhớ được quy tắc trên, hành khách đi máy bay cần nhớ, trong thời gian máy bay hạ cánh, phải tiến hành "thổi hơi vào thùng nhĩ" như thế mỗi khi cảm thấy có sự biến đổi áp lực trong tai; không phải chỉ tiến hành 1 lần mà phải làm nhiều lần cho đến khi vòi nhĩ được thông, nghĩa là hết mọi cảm giác bất thường về áp lực ở tai.
Bên cạnh phương pháp thổi hơi trên, để giúp cho vòi nhĩ mở ra dễ dàng hơn, có thể nhỏ mũi hoặc tốt hơn là xịt mũi bằng thuốc co mạch như xylomethazolin 1 giờ trước khi máy bay hạ cánh và sau đó cứ 20 phút xịt 1 lần. Cần nhớ lần xịt đầu nên xịt thuốc 2 đợt, cách nhau vài phút để sau khi phần trước của mũi được thông thoáng thì thuốc lần sau có thể vào sâu được tới sau vòm, đến tiếp cận với lỗ của vòi nhĩ.
Một biện pháp khá đơn giản mà hiệu quả khác, đó là nhai kẹo cao su trong thời gian máy bay hạ cánh cũng có tác dụng tốt do động tác nuốt kéo theo sự mở lỗ của vòi nhĩ, tạo sự thông thoáng giữa họng mũi với thùng nhĩ.
